30.03.2013, 15:06
Wielkanoc (Pascha, Niedziela Wielkanocna) to najważniejsze święto w chrześcijańskim kalendarzu liturgicznym. Święto upamiętnia zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa.
Tydzień przed Wielkanocą - ostatni tydzień Wielkiego Postu - nazywany jest Wielkim Tygodniem. Wielki Tydzień kończy się obchodami Triduum Paschalnego - Wielkiego Czwartku, Wielkiego Piątku oraz Wielkiej Soboty. Z obchodami świąt Wielkanocnych wiąże się wiele zwyczajów ludowych, które obecnie żywe są zwłaszcza na wsi. Inne, często w uproszczonej postaci, są powszechne do dzisiaj.
Wieszanie Judasza odbywało się w Wielki Czwartek i nawiązywało do legendy, jakoby zdrajca Jezusa, Judasz Iskariota, nie mogąc wytrzymać wyrzutów sumienia powiesił się na drzewie. Kukłę Judasza wieszano na wieży kościelnej po wielkoczwartkowej liturgii, a w Wielki Piątek strącano ją, wleczono po wsi a następnie podpaloną wrzucano do rzeki. Było to również nawiązanie do pogańskiego zwyczaju topienia Marzanny, a więc odpędzania zimy i powitania wiosny.
Przestrzegając restrykcyjnie Wielkiego Postu przez czterdzieści dni nie jedzono mięsa - nazwa karnawału oznaczała przecież "pożegnanie mięsa" (łacińskie "carne vale"). W tym czasie głównymi daniami były śledzie oraz żur. W Wielką Sobotę rano, kiedy post dobiegał końca, odbywał się więc symboliczny pogrzeb żuru i śledzi. Śledzia wieszano przy drodze, natomiast garnek z żurem zakopywano za wsią.
W Wielką Sobotę odbywa się tradycyjnie święcenie pokarmów na wielkanocny stół. W koszyczku wielkanocnym nie może przede wszystkim zabraknąć jajek(symboli nowego życia) w postaci kolorowych pisanek lub kraszanek, baranka z cukru lub obecnie częściej - czekolady (symbolizującego Zmartwychwstanie), soli (która miała chronić przed zepsuciem).Poświęcić należy również: chleb, wędlinę, chrzan, pieprz, ciasta świąteczne. Koszyczek (najczęściej z wikliny) przystraja się listkami bukszpanu.
W Śmigus-Dyngus, obchodzony w Wielkanocny Poniedziałek, chłopcy ganiali dziewczęta, bili je po nogach witkami i oblewali wodą. Witki przybierały różną postać - W niektórych regionach Czech chłopcy biją dziewczęta długimi gałęziami jałowca, twardymi i sprężystymi. Obite dziewczyny wynoszone były z domów i wrzucane do strumyków, rzek lub wanien z wodą. Oblewanie wodą symbolizowało wiosenne oczyszczenie z brudu i chorób.
żródło - <!-- m --><a class="postlink" href="http://www.placimbramowski.pl/">http://www.placimbramowski.pl/</a><!-- m -->
Tydzień przed Wielkanocą - ostatni tydzień Wielkiego Postu - nazywany jest Wielkim Tygodniem. Wielki Tydzień kończy się obchodami Triduum Paschalnego - Wielkiego Czwartku, Wielkiego Piątku oraz Wielkiej Soboty. Z obchodami świąt Wielkanocnych wiąże się wiele zwyczajów ludowych, które obecnie żywe są zwłaszcza na wsi. Inne, często w uproszczonej postaci, są powszechne do dzisiaj.
Wieszanie Judasza odbywało się w Wielki Czwartek i nawiązywało do legendy, jakoby zdrajca Jezusa, Judasz Iskariota, nie mogąc wytrzymać wyrzutów sumienia powiesił się na drzewie. Kukłę Judasza wieszano na wieży kościelnej po wielkoczwartkowej liturgii, a w Wielki Piątek strącano ją, wleczono po wsi a następnie podpaloną wrzucano do rzeki. Było to również nawiązanie do pogańskiego zwyczaju topienia Marzanny, a więc odpędzania zimy i powitania wiosny.
Przestrzegając restrykcyjnie Wielkiego Postu przez czterdzieści dni nie jedzono mięsa - nazwa karnawału oznaczała przecież "pożegnanie mięsa" (łacińskie "carne vale"). W tym czasie głównymi daniami były śledzie oraz żur. W Wielką Sobotę rano, kiedy post dobiegał końca, odbywał się więc symboliczny pogrzeb żuru i śledzi. Śledzia wieszano przy drodze, natomiast garnek z żurem zakopywano za wsią.
W Wielką Sobotę odbywa się tradycyjnie święcenie pokarmów na wielkanocny stół. W koszyczku wielkanocnym nie może przede wszystkim zabraknąć jajek(symboli nowego życia) w postaci kolorowych pisanek lub kraszanek, baranka z cukru lub obecnie częściej - czekolady (symbolizującego Zmartwychwstanie), soli (która miała chronić przed zepsuciem).Poświęcić należy również: chleb, wędlinę, chrzan, pieprz, ciasta świąteczne. Koszyczek (najczęściej z wikliny) przystraja się listkami bukszpanu.
W Śmigus-Dyngus, obchodzony w Wielkanocny Poniedziałek, chłopcy ganiali dziewczęta, bili je po nogach witkami i oblewali wodą. Witki przybierały różną postać - W niektórych regionach Czech chłopcy biją dziewczęta długimi gałęziami jałowca, twardymi i sprężystymi. Obite dziewczyny wynoszone były z domów i wrzucane do strumyków, rzek lub wanien z wodą. Oblewanie wodą symbolizowało wiosenne oczyszczenie z brudu i chorób.
żródło - <!-- m --><a class="postlink" href="http://www.placimbramowski.pl/">http://www.placimbramowski.pl/</a><!-- m -->