13.03.2024, 12:20
TEORIE MÓWIĄCE O POCHODZENIU RUN
Runy to pismo starożytnych plemion germańskich, używane od około I do XII wieku naszej ery na terytorium współczesnej Danii, Szwecji i Norwegii oraz od X do XII wieku w Grenlandii i w Islandii. Runy są symbolicznym odzwierciedleniem postaci, składają się z linii prostych. Zazwyczaj były rzeźbione na różnych powierzchniach: w drewnie, na kamieniach, w metalu. Istnieje kilka wersji pochodzenia słowa „runa”. Według jednej teorii słowo „runa” wywodzi się ze staronordyckiego i anglosaskiego słowa „run”, staroislandzkiego „runar” i staroniemieckiego „run”, a także z gotyckiego terminu „runa”, oznaczającego tajemnicę”, oraz starogermańskiego „runen” – „tajemnie szeptać”. Nigel Pennik, autor książek o historii Celtów i geomancji, pisze o związku słowa „runa” ze starożytnym celtyckim „run” i walijskim „rhin”, co oznacza „szept”. Jego praca mówi, że słowo „run” po irlandzku znaczy „sekret”, a w szkocko-gaelickim – „dużo”. Badacze R. Morris i E. Anthonsen dostrzegają związek między nazwą „runa” a indoeuropejskim korzeniem „run”, co oznacza „drapać”, „robić nacięcia”. Jak widać, istnieje kilka teorii, ale w każdej z nich znajduje się pewien mistyczny element charakterystyczny dla tych starożytnych znaków. Sam alfabet runiczny pojawił się około III wieku p.n.e., ale do tej pory nie wiadomo, w jakim celu runy zostały stworzone: czy były to wróżby, specjalne znaki ezoterycznej praktyki, czy też ich pierwotną funkcją było po prostu pismo? Istnieje również kilka hipotez na temat pochodzenia samych symboli runicznych, od typowo naukowych po mistyczne:Wersja grecko-łacińska
Specjalista w dziedzinie archeologii i toponimii Isaac Taylor przedstawił wersję dotyczącą strukturalnego związku alfabetu runicznego i greckiego używanego w VI wieku p.n.e. w krajach leżących wokół basenu Morza Czarnego. Do wysnucia tego wniosku skłonił go wydłużony i kanciasty kształt run. Według teorii duńskiego językoznawcy Ludwiga-Franza-Adalberta Wimmera runy wywodzą się z łacińskiego pisma z końca II wieku n.e.
Wersja północnoetruska
Północnoetruska wersja pochodzenia run jest uważana za najbardziej popularną. W 1928 roku została przedstawiona przez norweskiego naukowca Karla Marstrandera. Poparł go w 1929 roku skandynawski badacz Magnus Hammarström, uzupełniając tę teorię założeniem, że runy pochodzą ze zmieszanego alfabetu północnoetruskiego i ogamicznego. Większość uczonych uważa tę teorię powstania run za najbardziej prawdopodobną. Wersja azjatycka Uważa się, że alfabet Lidyjczyków, który powstał z fenickiego, ma wiele liter graficznie podobnych do run. To pismo zanika w III wieku p.n.e. i mniej więcej w tym samym czasie runy pojawiają się w Europie. Niektóre symbole runiczne mają analogie w alfabecie semickim, na przykład runy Gebo, Berkana, Inguz znajdują się w skrypcie południowoarabskim.
Wersje nietradycyjne
W latach 1930–40 w Niemczech opracowano teorię Urrunena, sugerującą, że runy pochodzą od niektórych prarun, z których swój początek wziął alfabet semicki i wszystkie inne alfabety świata. Teorię tę opracowano wyłącznie w celu germanizacji alfabetu, więc nie można jej uznać za wiarygodną. Przychylny teorii nietradycyjnej był również szwedzki profesor Sigurd Agrell, który wierzył, że runy pojawiły się w I wieku i były pierwotnie swego rodzaju szyfrem. W 1932 r. zasugerował, że runa f (Fehu) była ostatnia, a nie pierwsza w runicznym alfabecie. Świat nauki Ś nie zaakceptował tej teorii, ale znalazła ona wielu zwolenników, między innymi Thomasa Karlssona, autora słynnej książki "Runy i nordycka magia"
Wersja mitologiczna
Skandynawskie mity opisują sposób, w jaki bóg Odyn otrzymał runy. Uznał, że aby posiąść wielką mądrość, trzeba być zdolnym do wielkich poświęceń, po czym przebił się włócznią i spędził na Drzewie Świata Y Ś ggdrasil dziewięć dni i nocy bez jedzenia i wody. Za swoją ofiarę Odyn został nagrodzony: olbrzymi Beltorn podszedł do niego, napoił go miodem oraz wręczył mu tajne znaki – runy. Jest o tym mowa w jednej ze zwrotek Eddy starszej, poetyckiego zbioru świętych pieśni o bogach i bohaterach mitologii nordyckiej.
Istnieją dwie wersje sposobu, w jaki runy trafiły ze świata bogów w ludzkie ręce.
Dowiadujemy się o tym z Pieśni o Rigu, jednego z wierszy eddyjskich, które są warte przeczytania przez wszystkich zainteresowanych runami. Uważa się, że bóg Heimdall pod postacią Riga przekazał runy swemu następcy o imieniu Kon. Według innej wersji, Rig to sam Odyn. Jeśli zaakceptujesz tę wersję, okazuje się, że to sam najwyższy bóg dał ludziom runy.
Obecnie istnieje tylko jeden skrypt runiczny zaakceptowany przez naukę. To jest futhark – seria starożytnych symboli germańskich i skandynawskich, a także wywodzące się z nich: runy północnoamerykańskie (anglosaskie), islandzkie i duńskie. Istnienie runicznych alfabetów innych narodów jest wątpliwe.
Powinni o tym pamiętać szczególnie wielbiciele run węgierskich, tureckich i innych, w tym „run aniołów”. Uważa się, że tylko symbole futhark są w stanie zmienićświat, ponieważ bóg Odyn dał je ludzkości, a wszystkie inne alfabety zostały wymyślone przez ludzi i nie posiadamy informacji o ich boskim pochodzeniu.
Do chwili obecnej nie mamy szczegółowego opisu znaczeń i sensu run opracowanych przez starożytne ludy północne. Pierwotnymi źródłami tych informacji są tak zwane wiersze runiczne: islandzki wiersz runiczny, norweski wiersz runiczny i anglosaski wiersz runiczny. W tych wierszach wskazana jest kolejność run w alfabecie, niektóre informacje na temat znaczenia symboli i połączeń asocjacyjnych. Ale ta wiedza jest niewystarczająca i wyrażona głównie w metaforach. Ponadto same wiersze zostały spisane przez chrześcijanina, człowieka dalekiego od starożytnych tradycji, kilka wieków po rozprzestrzenieniu się run, co oczywiście pozostawiło ślad w interpretacji i prezentacji materiału. Istnieje kilka opcji tłumaczenia wierszy runicznych. Początkowo były one tłumaczone z prastarych języków na współczesny język niemiecki i norweski, następnie na angielski, a ostatecznie – na język rosyjski. Ze względu na dużą liczbę poprawek tekstu i użycie różnych nazw w starożytnych wierszach dla tych samych symboli nawet teraz istnieją różnice w nazwach niektórych run.
Na przykład:
• niemiecka nazwa: Berkana
• anglosaska: Beork
• staronordycka: Bjarkan
Współczesne praktyczne użycie run rozpoczęło się w 1982 roku po opublikowaniu książki o wróżbiarstwie runicznym autorstwa Ralpha Bluma Księga run.
Przewodnik użycia starożytnego Orakułu: Runy Wikingów.
Ralph Blum nie był poważnym historykiem ani badaczem, a same runy wraz z kilkoma kartkami zawierającymi opisy ich znaczenia znalazły się w jego posiadaniu przypadkiem. Początkowo odłożył je na bok, ale po pewnym czasie wrócił do nich. Blum zaczął szukać dostępnej literatury na temat pochodzenia i użycia run, a jednocześnie studiował chiński system I Ching, wierząc, że gdy zgłębia się jeden system, logiczne jest posiłkowanie się znajomością innego. Blum wyraża ideę, że każda runa jest osobnym magicznym znakiem o pewnych właściwościach i mocy.
Po Blumie pojawiło się wielu autorów piszących aktywnie o wróżeniu z run i ich użyciu w magii. Pod koniec lat 90. ubiegłego wieku praktyczna praca z tymi starożytnymi symbolami nabrała nowoczesnego wyglądu, a obecnie jest w niej miejsce zarówno na przewidywania, jak i na użycie kombinacji run jako magicznych narzędzi.
Dziś runy i skrypty zyskują coraz większą popularność –zwłaszcza kombinacje run posiadające określone właściwości. Są one również nazywane formułami. Należy zauważyć, że autorzy tych kombinacji tworzyli je dla własnych potrzeb, więc nadawali runom znaczenie odpowiadające ich sytuacji. Dlatego nie dziwi fakt, że kombinacje runiczne nie zawsze działają i nie u wszystkich. Każdy, kto uważa się za eksperta od run, próbuje je sklasyfikować i odnieść do obiektów ożywionej i nieożywionej natury, elementów, postaci mitologicznych, kolorów, dźwięków itp. Trudno powiedzieć, na ile to wszystko ma sens, ponieważ nie wiemy, czy podobne analogie i wzajemne połączenia były używane w starożytności. Takie porównania i interpretacje są indywidualne i często różnią się między sobą.
Współczesne interpretacje run za pomocą logiki i subiektywnej percepcji wywodzą się z tekstów starożytnych wierszy, znaczenie run starszych futharków pochodzi od młodszych, z biegiem czasu wzbogaconych i coraz bardziej złożonych. Twoje zrozumienie jakiejkolwiek runy może nieznacznie różnić się od interpretacji innych praktykujących. Warto przyjąć za dogmat jedynie znaczenia symboli z wierszy runicznych, a wszystkie inne wersje należy interpretować jako subiektywne warianty poznania tego systemu.
Aby dowiedzieć się więcej sięgnij po książkę ”Runy słowiańskie” – Olga Korbut – Wydawnictwo Studio Astropsychologii, 2021r.
https://www.facebook.com/Wydawnictwo.Stu...sychologii