16.06.2018, 15:35
Czajniczek Russella, zwany też kosmicznym czajniczkiem – wyimaginowany obiekt (tytułowy czajniczek) wymyślony przez Bertranda Russella jako odpowiedź na stanowisko, że to sceptyk musi dowieść nieprawdziwości nie falsyfikowanych postulatów religii. Według Bertranda to Teiści a nie odwrotnie powinni udowodnić istnienie Boga.
Bertrand Russell (1872 – 1970) to znany brytyjski filozof, matematyk , działacz społeczny i logik. Uznawany jest na jednego z najlepszych logików żyjących w dwudziestym wieku. Był ateistą (krytykiem Religii) i pacyfistą. W 1950 otrzymał nagrodę Nobla w dziedzinie literatury.
Analogia została zaprezentowana przez Russella w artykule Is There a God?, zamówionym (lecz nigdy niewydanym) przez magazyn „Illustrated” w 1952 roku (słynny czajniczek, w poniższym cytacie miał być metaforą Boga):
Czajniczek krąży wokół Słońca po eliptycznej orbicie, lecz jest za mały do wykrycia przez nawet najlepsze teleskopy. W związku z tą jego właściwością nie można dowieść jego nieistnienia. Wyobraźmy sobie człowieka, który utrzymuje, że czajniczek niewątpliwie istnieje, a skoro nie da się udowodnić, że jest inaczej, to odrzucenie tego twierdzenia przez innych ludzi jest przejawem absurdalnych i nieracjonalnych uprzedzeń. Słusznie uznano by, że taki człowiek prawi nonsensy. Jednakże gdyby obecność czajniczka potwierdzona była w starożytnych księgach, głoszona jako święta prawda każdej niedzieli i wtłaczana do umysłów młodzieży w szkole, jakiekolwiek wahanie w wierze w jego istnienie zostałoby uznane za oznakę podejrzanej ekscentryczności, a osobnika wątpiącego wysłano by do psychiatry w bardziej oświeconych czasach lub oddano w ręce inkwizycji w wiekach wcześniejszych.
źródło: wikipedia.pl
Czytając powyższy tekst z pewnością można stwierdzić, że autor chciał pokazać czytelnikowi że nie powinno się wierzyć w te twierdzenia które nie mają podstaw – których nie można uzasadnić. Według Russella religijne dogmaty w które wiele osób wierzy, są tylko wynikiem wieloletnich tradycji i nie można ich brać na poważnie w dzisiejszych czasach.
Prawdziwą miarą człowieczeństwa nie jest ani inteligencja, ani to, jak wysoką pozycję potrafi człowiek osiągnąć na tym szalonym świecie. Nie, prawdziwą miarą człowieczeństwa jest to, jak szybko potrafi on reagować na potrzeby innych i jak wiele daje z siebie.
Anthony Peake
Anthony Peake