Baba Jaga w religii Słowian! To nie tylko postać z bajki

Baba Jaga w religii Słowian! To nie tylko postać z bajki - Wersja do druku

+- Forumezo.pl - Forum ezoteryczne i magiczne (https://www.forumezo.pl)
+-- Dział: MAGIA CZAROSTWO (https://www.forumezo.pl/forumdisplay.php?fid=47)
+--- Dział: Tradycja i Obyczaje - Magia Nie Tylko Ludowa (https://www.forumezo.pl/forumdisplay.php?fid=228)
+---- Dział: Legendy Baśnie (https://www.forumezo.pl/forumdisplay.php?fid=229)
+---- Wątek: Baba Jaga w religii Słowian! To nie tylko postać z bajki (/showthread.php?tid=8180)

Strony: 1 2 3

Baba Jaga w religii Słowian! To nie tylko postać z bajki - Aniunia123 - 18.02.2014

Baba Jaga w mitologii słowiańskiej

Baba Jaga

W mitologii słowiańskiej zła czarownica, zazwyczaj przedstawiana jako stara kobieta żyjąca samotnie z kotem w lesie.Domek Baby Jagi może być z piernika albo stoi na kurzej stopce. Zwabia do siebie dzieci zagubione w lesie, by potem je zjeść. Domek Baby Jagi otacza płot dekorowany czaszkami ludzkimi.

Baba Jaga potrafi latać na piecu, na moździerzu i na miotle lub na kotle. Wtedy używa miotły, żeby zatrzeć swój ślad. Kot strzeże jej chaty i jest jej doradcą. Także płot dookoła chaty jest magiczny i strzeże domu. Baba Jaga rozumie mowę zwierząt, zna się na ziołach. Lubi rzucać uroki i szkodzić ludziom, ale czasami pomaga w trudnych sytuacjach i ma dobrą radę dla wszystkich, którzy wiedzą czego chcą.

Baba Jaga nie jest dokładnie identyczna z europejską czarownicą, zwłaszcza z bajki o Jasiu i Małgosi przekazanej przez Braci Grimm. Baba Jaga jest przedstawiona w bajce “Piękna Wasylisa” lub “Dzielna Wasylisa i Baba Jaga”. Jej główną postacią jest młoda dziewczyna która chce od Baby Jagi (jako bogini) dostać ogień dla siebie i rodziny. W mitologii węgierskiej Baba Jaga była dobrym Elfem ale potem w wyniku chrystianizacji zmieniła się w czarownicę.

Przysłowie ludowe brzmi tak: “Słońce świeci a deszcz pada, Baba Jaga dzieci zjada.”

Baba Jaga w religii Słowian! To nie tylko postać z bajki - Ankol18 - 08.07.2015

Demony w mitologii Słowiańskiej zostały podzielone na: wodne, leśne, powietrzne i te związane z ogniskiem domowym.

Demony wodne, leśne i powietrzne symbolizowały ten złowieszczy charakter przyrody i były wrogie człowiekowi, zalicza się tu np. wodniki topiące ludzi w jeziorach, czy południce, atakujące na polach w południe, wywołujące koszmary lub nawet śmierć poprzez atak serca.

Wrogim Demonem żeńskim była Baba Jaga, dawniej Leśna Baba, która dziś przeniknęła do wielu Baśni. Była to zwykle stara i brzydka kobieta, mieszkająca na odludziu w chatce na kurzej stopie. Polowała na błąkające się po lesie dzieci, które po złapaniu gotowała w kotle. Atakowała też nieuważnych dorosłych, dusząc ich swoimi obwisłymi piersiami.

Baba Jaga w religii Słowian! To nie tylko postać z bajki - Verm - 11.07.2015

Cytat:Wrogim Demonem żeńskim była Baba Jaga, dawniej Leśna Baba, która dziś przeniknęła do wielu Baśni. Była to zwykle stara i brzydka kobieta, mieszkająca na odludziu w chatce na kurzej stopie. Polowała na błąkające się po lesie dzieci, które po złapaniu gotowała w kotle. Atakowała też nieuważnych dorosłych, dusząc ich swoimi obwisłymi piersiami.

Owszem tak pisze wikipedia (swoją drogą przydałby się link do źródła), ale nie jest to do końca prawda. W rosyjskich baśniach Baba Jaga często pomaga głównym bohaterom służąc im magicznymi przedmiotami i swoją wiedzą. Służy radą m.in. Iwanowi i najmłodszej córce, która szuka swojego ukochanego - sokoła Finista.

Baba Jaga w religii Słowian! To nie tylko postać z bajki - Ankol18 - 12.07.2015

Verm napisał(a):Owszem tak pisze wikipedia (swoją drogą przydałby się link do źródła), ale nie jest to do końca prawda. W rosyjskich baśniach Baba Jaga często pomaga głównym bohaterom służąc im magicznymi przedmiotami i swoją wiedzą. Służy radą m.in. Iwanowi i najmłodszej córce, która szuka swojego ukochanego - sokoła Finista.

Baby Jagi można podzielić. Mogą być takie, które są złe i szkodzą, ale mogą też być takie, które nie do końca są dobre, ale nie szkodzą, a mogą i też być takie, które i szkodzą i ratują. Różnie w Baśniach może być ukazany obraz Baby Jagi. Początkowo była ona złą wiedźmą, bóstwem o charakterze demonicznym i w większości w takiej postaci trafiła do Baśni.
Od Baby Jagi można było uzyskać magiczne przedmioty lub wiedzę ale zazwyczaj trzeba było wcześniej przejść przez wiele prób. Babę Jagę można było też przechytrzyć.

Baba Jaga w religii Słowian! To nie tylko postać z bajki - Hera - 12.07.2015

Tongue

Baśnie, legendy i mity to opowieści, które powstały przed wiekami. Były przekazywane z ust do ust, zanim ludzie wynaleźli pismo. Gawędziarze snuli opowieści o czarach, które zawładnęły wyobraźnią kolejnych pokoleń. W opowieściach tych bardzo często pojawiały się wróżki i czarownice.

Z historii czarownic

Z dawien dawna uznawano czarownice za pośredniczki diabła. W średniowiecznej Europie głośne były procesy czarownic, Za takie uznawano kobiety pozostające, według opinii otoczenia, w kontakcie z siłami nadprzyrodzonymi. Przypisywano im zdolność odgadywania przyszłości i wpływania na nią dzięki zabiegom magicznym. Były to zazwyczaj niewinne kobiety, których odmienność wyglądu, obyczajów i zachowania, a czasem niechęć i osobiste porachunki możnych stawały się przyczyną skazywania ich na spalenie na stosie.

Czary - mary, hokus - pokus

Podobno słowo "wiedźma" pochodzi od słów: wiedzieć, wiedza. Czyli to kobieta posiadająca wiedzę, i to wiedzę tajemną. Zgłębia ją w mrocznym wnętrzu chaty, z dala od ludzkich siedzib.
Według wierzeń średniowiecznych, w pewne określone dni, odbywały się nocne zloty czarownic, tak zwane sabaty, na łysych szczytach gór, dokąd przybywały one na narady i zabawę, lecąc na miotłach. Spotykały się tam ustalając plan szkód i utrapień, jakie przyniosą ludziom w najbliższym czasie. W polskich opowiadaniach ludowych sabaty czarownic odbywały się na Łysej Górze, w Górach Świętokrzyskich, w noc świętojańską, to znaczy z 23 na 24 czerwca.

Czy boimy się czarownic?

Postacie czarownic występują w wielu sławnych opowieściach ludowych w całej Europie. Straszono nimi dzieci, wymuszając posłuszeństwo. Pozostały świadectwem prymitywnych wierzeń, dawnych obyczajów, należą do historii kultury; dziś już nie straszą, a przedstawiane jako szpetne kobiety na miotle - nawet bawią i śmieszą.

Czym zajmuje się baśniowa czarownica?

Czarownica rzuca uroki i czary, które wymyśla nocą w swoim domu. Musi doskonale znać się na ziołach, latać na miotle i znać na pamięć wszystkie zaklęcia. Sporządza diabelskie napoje i trucizny. Czyta przyszłość z kryształowej kuli i fusów.

[youtube]https://www.youtube.com/watch?v=anlC2Tl1jPI&feature=player_embedded[/youtube]

Do grona znanych czarownic zaliczamy podstępną i próżną macochę królewny Śnieżki. Jest nią królowa, która chce pozostać najpiękniejszą kobietą w królestwie. Pewnego dnia magiczne lusterko oznajmia macosze, że piękniejsza od niej jest Śnieżka. Królowa postanawia ją uśmiercić, podając zatrute jabłko. Śnieżka zapada w długi sen, a czuwają nad nią krasnoludki. Kiedy zjawia się królewicz i całuje królewnę, zły czar pryska.

Najbardziej sławna wiedźma to Baba Jaga, zwana też Babą Jędzą. Jest postacią ze starych ludowych bajek. Pierwsi postać Baby Jagi opisali bracia Jacob i Wilhelm Grimm w baśni "Jaś i Małgosia". Baba Jaga z tej baśni lubi zjeść tłuściutkie dziecko. Kiedy Jaś i Małgosia trafiają do jej chatki, wiedźma zamyka Jasia w komórce, żeby go utuczyć. Ale dzięki sprytowi Małgosi czarownica sama trafia do pieca.

Jak rozpoznać czarownicę?

Czarownica, czyli wiedźma, przeraża samym swym wyglądem.

Cechy czarownicy:
zniszczony spiczasty kapelusz
nos jak haczyk
wysunięty podbródek
zmierzwione włosy
czarne, podarte i pocerowane łachmany
brodawki na nosie i twarzy
rękawiczki bez palców
paznokcie długie jak szpony

Każda profesjonalna wiedźma winna posiadać czarnego kota, kryształową kulę, kocioł do przygotowania mikstur oraz latającą miotłę.

Wolimy czarodziejki!

Czarodziejka to wróżka, która spełnia dobre czary. Gotuje w kotłach malinowe napoje, które leczą choroby, a nawet zmartwienia. Czarodziejki lubią dzieci, chętnie pomagają biednym ludziom w ich kłopotach.
Taką była matka chrzestna Kopciuszka, która wyczarowała jej piękną suknię balową i zmieniła różdżką myszy w rumaki, a dynię w karocę.

Wróżki wyglądają zupełnie inaczej niż czarownice:
spiczasta czapka z welonem
przeźroczyste skrzydełka
uroczy uśmiech
blond loki, długie aż do ziemi
powłóczysta i ładna sukienka
różdżka czarodziejska z gałęzi głogu, cisu lub wierzby

Wróżki bywają jednak różne...

Jest chatka w lesie ukryta
W mchy i paprocie spowita
Nocą przy pełni księżyca
Śpi tam pewna czarownica
Jej miotła z witek brzozowych
Sama wyrusza na łowy
Jej kot czarny
Niby smoła
Sam warzy w kociołku zioła
Tak że pod zielonym dachem
Snują się dziwne zapachy
Ona nie czuje nie słyszy
Bo sen w niebie ją kołysze
Bo płynie przez niebo chatką
Jak zaczarowanym statkiem

Zofia Beszczyńska - Kołysanka czarownicy

Jak wieść niesie, w miejscowości Mała Nędza
Stoi wielki hipermarket Stara Jędza.
Od produktów uginają się regały,
Bo towarów asortyment jest wspaniały.

Lecz choć można tam naprawdę wszystko dostać,
To zakupy w Starej Jędzy rzecz nieprosta.
Kto chce w mig to pojąć w sposób oczywisty,
Niech spróbuje znaleźć wszystko z naszej listy:

Cztery żaby, pięć pająków, kurze pierze,
Parę klipsów z uśmiechniętym nietoperzem,
Jeden szkielet, dwa długaśne gnaty luzem,
Maskę kota z fioletowym wielkim guzem,

Czaszkę ptaszka, małą miotłę odrzutową,
Dwie pokrzywy (gotowaną i surową),
Cztery jabłka z wielgachnymi robalami
I buciki z czerwonymi kokardkami,

[...]

Garniec błota, słój pajęczyn, połeć sadła,
Krzywe lustro, gadające dwa zwierciadła,
Sześć trujących i śmierdzących muchomorów
Oraz innych strasznych grzybków osiem worów.

Małgorzata Strzałkowska - Hipermarket Stara Jędza [fragm.]

Dom na krzywej łapce,
Skrzypi krzywa furtka.
Przed domkiem na ławce
Baba Jaga smutna.
Nikt nie lubi Baby Jagi ani krztyny,
Nikt do Baby nie przychodzi w odwiedziny,
Nikt "dzień dobry" jej nie powie, gdy ją spotka,
Nikt się zatrzyma u jej płotka..

Baba Jaga martwi się i smuci:
- Ja już nie chcę z wszystkimi się kłócić!
Czy są może takie czary albo zioła,
Żebym miła się zrobiła i wesoła?

Joanna Papuzińska "Smutna Baba Jaga" [fragm.]

A jakie książki przeniosą Cię w tajemniczy, zaczarowany świat magii,
w którym przez chwilę i Ty poczujesz się wróżką lub czarownicą
(według uznania)?

Wiera Badalska "Jak oswoić czarownicę"
Shirley Barber "Złota wróżka"; "Wróżka i Gwiezdny Ząbek"
Czarodziejski świat wróżek (Zaczarowany Las)
Roald Dahl "Czarownice"
Natalia Gałczyńska "O wróżkach i czarodziejach"
Księga wróżek i czarownic
Clive Staples Lewis "Lew, czarownica i stara szafa" (Opowieści z Narnii)
Joanna Papuzińska "Nasza mama czarodziejka"
Otfried Preussler "Malutka czarownica"
Dorota Terakowska "Dzień i noc czarownicy"
Valerie Thomas "Wiedźma Winifreda"

źródło - <a class="postlink" target="_blank" href="http://www.bibliotekawszkole.pl/inne/gazetki/85/index.php">http://www.bibliotekawszkole.pl/inne/ga ... /index.php</a>

Baba Jaga w religii Słowian! To nie tylko postać z bajki - Verm - 12.07.2015

Uśmiałem się setnie, zwłaszcza z tego fragmentu:
"Pierwsi postać Baby Jagi opisali bracia Jacob i Wilhelm Grimm w baśni "Jaś i Małgosia". "

Baba Jaga w religii Słowian! To nie tylko postać z bajki - Hera - 12.07.2015

Baba jaga - w mitologii słowiańskiej stara, odrażająca ( jedna noga kościana, obwisłe piersi, ślepa lub słaby wzrok)wiedźma leśna, żyjąca w chatce na kurzych nóżkach pełnej śladów jej okropnej działalności, pożerająca ludzi, zwłaszcza dzieci, walcząca z bohaterami pozytywnymi ( rzadko pojawia się wersja baby jagi łaskawej, pomagającej bohaterowi )
Towarzyszą jej zwykle; czarny kot, kruk, sowa i wąż.
"Wszystko to przemawia za pierwotnym charakterem baby jagi jako władczyni dzikich zwierząt i świata zmarłych a także ( por. łopatę, którą wkłada dzieci do pieca -J.S.)kapłanki obrzędowej inicjacji młodzieży" - ( Kępiński, 64 )
Wiara w babę jagę zachowała się tylko na poziomie folkloru.
Imię Jaga wywodzi się z prawosławnego *(j)ęga, por. bułgarskiego jeża "męska, męczarnie", serbsko - chorwackie jeża "zgroza", polskie jędza.
Podobne do baby jagi postacie występują także w mitologiach innych ludów, min. greckiej i germańskiej.

źródło - Jerzy Strzelczyk - Mity,podania i wierzenia dawnych Słowian

Baba Jaga w religii Słowian! To nie tylko postać z bajki - Elżbieta - 13.07.2015

Kto właściwie pierwszy o niej wspomniał. Czy nie w Baśni nad baśniami Wojciech Dzieduszycki.
Podobno wcześniej była słowiańską boginka leśną, a po chrystianizacji Słowian zamieniono ją w złą Babę Jagę.

Baba Jaga w religii Słowian! To nie tylko postać z bajki - Roksanaa - 13.07.2015

Władimir Propp przemienia naszą BabyęJagę w ponętną i seksowną czarownicę. ;P

Baba Jaga w religii Słowian! To nie tylko postać z bajki - Verm - 16.07.2015

W ponętną i seksowną to raczej nie, bo u Proppa Baba Jaga nadal jest stara i ma obwisłe piersi. Propp pisał natomiast o tym, że Jaga jest związana z inicjacją seksualną, a wchodzenie do jej domku (który początkowo jest ustawiony w stosunku do wędrowca "zadem", a po wypowiedzeniu magicznych słów odwraca się drzwiami) to metafora seksu oralnego.