+- Forumezo.pl - Forum ezoteryczne i magiczne (https://www.forumezo.pl)
+-- Dział: RELIGIE WIERZENIA FILOZOFIE MITOLOGIE (https://www.forumezo.pl/forumdisplay.php?fid=56)
+--- Dział: Wierzenia, Religie, Filozofie (https://www.forumezo.pl/forumdisplay.php?fid=57)
+---- Dział: Ezoteryka (https://www.forumezo.pl/forumdisplay.php?fid=61)
+---- Wątek: Rys historyczny New Age (/showthread.php?tid=8108)
Rys historyczny New Age - Elżbieta - 07.02.2014
06 lutego 2014
Wojciech Usarzewicz![[Obrazek: usarzewicz.jpg]](http://www.taraka.pl/author_photo/usarzewicz.jpg)
Rys historyczny New Age
Ruch, ideologie, główne zagadnienia, publikacje, postacie
Wojciech Usarzewicz
Rys historyczny New Age
Ruch, ideologie, główne zagadnienia, publikacje, postacie
Wprowadzenie dla Taraki
Pierwotnie artykuł ten w częściach opublikowałem na łamach Ezokultusa. Ezokultus jednak idzie w odstawkę, a teksty trzeba gdzieś przenieść. Toteż później wykonałem tłumaczenie na język angielski i dopisałem resztę treści – lata 90-te i wiek XXI. Dopiero teraz składam całość w wersji polskiej i udostępniam na łamach Taraki. To tylko rys, szkic – ogólne informacje, które być może (mam nadzieję) będą dla kogoś przydatne. Jeśli gdzieś popełniłem błąd, bardzo przepraszam i proszę o poprawę w komentarzach.
Rys historyczny New Age
Postanowiłem przedstawić historię ruchu Nowej Ery (ang. New Age), która na dzień dzisiejszy ma już ponad 150 lat, a której na próżno doszukiwać się w Polskich książkach ezoterycznych. Nie będzie to jednak historia kompletna – spisanie tej zajęło by całą książkę mającą kilkaset stron, dlatego ograniczę się do przedstawienia ogólnego rysu historycznego. Historię tę warto znać, by mieć ogólne pojęcie, jak ewoluowały niektóre systemy i co z czego wynika.
Znajomość pewnych rzeczy wpływa bowiem na to, jak postrzegamy to, co praktykujemy. Czasem wspiera to naszą własną praktykę, a czasem prowadzi do uświadomienia sobie, że brak widocznej skuteczności danego systemu wynika z jego fikcyjnych podstaw. W końcu, warto też wiedzieć, jak współczesne systemy ezoteryczne powoli ewoluowały, skąd się wzięły i co wpłynęło na ich rozwój – a tym samym, co tak naprawdę praktykujemy.
New Age, jakkolwiek nie jest jednolitym systemem i często jest definiowane przez to, czym nie jest, a nie zaś przez to, czym jest, wbrew pozorom wcale nie jest ani nowe, ani wcale aż tak podzielone. Przy odrobinie wysiłku, można dostrzec ewolucję pewnych myśli, które dziś królują w środowiskach Nowej Ery.
Zwracam uwagę jednak, iż niniejszy artykuł jest zaledwie szkicem, stworzonym w oparciu o ograniczoną ilość materiałów źródłowych dostępnych w Polsce. Wszelkie sugestie czy sprostowania są mile widziane w komentarzach do tego artykułu.
Nim nastała „Nowa Era”
Dawne czasy, z religiami plemiennymi, animistycznym poglądem na ducha, ale też późniejszym etapem zorganizowanych religii, miały silny wpływ na współczesne praktyki New Age. Okres między 1950-1990 (w dużej mierze, ale wcześniej też można było pewne zjawiska obserwować) to czas ponownego odkrywania praktyk animistycznych poprzez poganizm, neopoganizm, szamanizm oraz neoszamanizm. Starożytni bogowie Egiptu, Azji, duchy Ameryk, ale też istoty boskie Grecji czy Afryki, na nowo mogły się narodzić dzięki wielu zorganizowanym grupom, które składały się na szeroko pojęty ruch New Age.
Lecz to nie te grupy rekonstrukcyjne miały największy wpływ na ruch New Age. Te stare koncepcje odrodziły się w czasach Nowej Ery, stając się częścią omawianego ruchu, lecz jako samodzielne tradycje, nie miały wpływu na tworzenie się rdzennych nurtów New Age. Dlatego też historię Nowej Ery omawiać zaczynam gdzieś w okolicach XVIII wieku, w czasach rozpoczęcia się rewolucji industrialnej.
Wiek XVIII
W tym okresie zaczynają się kształtować pewne podstawowe nurty: mesmeryzm (magnetyzm zwierzęcy), czyli swoista forma bioenergoterapii stosowana przez nakładanie dłoni; spirytyzm, czyli kontakty z duchami zmarłych, który to ruch przenikał do świadomości osób spoza środowisk typowo okultystycznych, tworząc podwalinę dla “pop-ezoteryki”; spirytualizm, będący bardziej duchową, a czasem wręcz religijną odmianą spirytyzmu, ruch zapoczątkowany przez siostry Fox (warto nadmienić, iż spirytyzm oraz spirytualizm, jako bardziej unormalizowane doktryny, wykształciły się dopiero na początku XIX wieku, jednak już w wieku XVIII obserwujemy pierwsze zaczątki tych nurtów); w końcu też tutaj odnajdujemy początki zainteresowania nad zjawiskami paranormalnymi przez środowiska naukowe.
Mesmeryzm postulował istnienie witalnej siły duchowej, zaś spirytyzm oraz spirytualizm jawnie głosiły w swojej doktrynie istnienie światów duchowych, a przede wszystkim, możliwość kontaktu z duchami i duszami zmarłych. Nurty te są istotne dla rozwoju ideologii i ruchu Nowej Ery, ponieważ sprawiły one, że do świadomości zwykłych ludzi powoli zaczęły przenikać idee odmiennych od chrześcijańskiej ideologii, a także koncepcja bardziej uduchowionego, ezoterycznego świata. Jednak dopiero wiek XIX przyniósł istotniejsze zmiany w tym zakresie.
Według Nevilla Drury'ego, znanego pisarza ezoterycznego, istnieją cztery główne nurty, istotne dla rozwoju New Age. Mesmeryzm to jeden z tych nurtów. Kolejnym są teorie szwedzkiego badacza Emanuela Swedenborga, który to po mistycznych przeżyciach poświęcił się mistycyzmowi chrześcijańskiemu i stworzył wiele dzieł z zakresu ezoteryki. Swedenborg rozwinął koncepcje angelologiczne, a także uważa się, iż to właśnie Swedenborg jest autorem koncepcji płciowego Anioła. Trzecim nurtem, istotnym dla rozwoju New Age, jest Teozofia, zapoczątkowana przez Helenę Bławatską. Czwartym nurtem, wyróżnianym przez Drury'ego, jest działalność Georgija Gurdżijewa, choć ja osobiście pokuszę się o stwierdzenie, że czwartym nurtem jest ogólna działalność mistyków oraz hinduskich guru, działających w świecie zachodu na przełomie XIX i XX wieku. Do źródeł New Age można też zaliczyć ruch Nowej Myśli. Oczywiście, nie sposób pominąć różnych tradycji okultystycznych i ezoterycznych z całego świata, włączając w to hermetyzm, astrologię, różne formy magii, alchemię czy sztukę Kabały.
Wiek XIX
W pierwszej połowie XIX wieku zaczął kształtować się nurt Nowej Myśli. Ruch, czy też nurt Nowej Myśli został zainicjowany przez Phineasa Quimby'ego, ucznia Antona Mesmera, twórcy wspomnianego wcześniej Mesmeryzmu. Nowa Myśl rozwijała idee Mesmeryzmu i łączyła w sobie również idee hinduskie i buddyjskie, twierdzące, iż materia jest iluzją, a chorobę tworzą myśli i „chore” idee. Choroba miała więc się zaczynać w umyśle, a nie w ciele. Doktryna Nowej Myśli zakładała między innymi, że ludzkość ma boską naturę, a umysł jest jedyną rzeczywistością – materia zaś jest wytworem umysłu. Na bazie tych idei, Quimby stworzył nawet klinikę, gdzie ludzie mieli się uzdrawiać poprzez odpowiednie kształtowanie myśli i idei.
Na początku XX wieku, idee Nowej Myśli zostały rozwinięte poza kwestie zdrowotne, na inne aspekty życia – Napoleon Hill i Wallace Wattles rozwinęli Nową Myśl na idee bogactwa, która na początku XXI wieku poznana została pod nazwą Prawa Przyciągania, czy też jak kto woli, Sekretu.
Uczennicą Quimby'ego była Mary Baker Eddy, która wkrótce potem stworzyła „Stowarzyszenie Chrześcijańskiej Nauki”, a które to istnieje do dziś.
W latach 50-tych XIX wieku pojawia się Helena Bławatska. Miała w tym czasie spotkać bliżej nieokreślonego „Mistrza” w 1851 roku, w Londynie – ten Mistrz miał ją wprowadzić w świat wschodniej duchowości. Przez kolejne lata, Bławatska miała podróżować do Meksyku, Egiptu, Kanady i Azji, gdzie zdobywała nauki u różnych szamanów i mistrzów duchowych.
W 1864 miała spędzić kilka lat w Tybecie, gdzie dodatkowo miała być nauczana przez „Wniebowstąpionych Mistrzów”.
Bławatska założyła w latach 70-tych XIX wieku Towarzystwo Teozoficzne, dokładnie to w roku 1875. Jej bezpośrednimi współpracownikami byli pułkownik Henry Steel Olcott, a także William Q. Judge. Towarzystwo miało popularyzować duchowe nauki według Bławatskiej, które głównie sprowadzały się do przenoszenia zwulgaryzowanej wiedzy hinduskiej i buddyjskiej na tereny zachodniego świata. Jej pierwsza książka, kładąca nacisk na hinduski mistycyzm, „Isis Unveiled”, pojawiła się w 1877 roku. To właśnie między innymi Bławatskiej (przynajmniej w większym stopniu) zawdzięcza się wiedzę o czakrach, meridianach i Kundalini, tak popularnych dziś w środowiskach New Age. Również i Teozofom zawdzięczamy popularyzację hinduskiej koncepcji reinkarnacji.
Bławatska spisała i opublikowała w 1888 roku kolejną książkę, znaną dziś jako „Sekretna Doktryna” – omówiła w niej różne elementy kosmologii, wierzeń i praktyk z zakresu hinduizmu i buddyzmu. Warto też wspomnieć, iż to w tej publikacji po raz pierwszy pojawiło się określenie „New Age”, nawiązujące do praktyk ezoterycznych i rozwoju wewnętrznego.
W latach 80-tych Charles i Myrtle Filmore założyli organizację UNITY – doktryna tego ruchu była prawie taka sama, jak doktryna Stowarzyszenia Chrześcijańskiej Nauki, dodano jednak nowy element – wiarę w reinkarnację, która to nabierała na znaczeniu na początku XX wieku. W tym samym okresie pojawiają się wzmianki o Agharcie – jednym z kolejnych zaginionych „światów” – trend ten rozwijał się w przyszłości, opierając się o legendy o Atlantydzie, Lemurii i Shangri-La. Tutaj również można doszukać się wpływów Teozoficznych, jako iż sama Bławatska popularyzowała ideę wielu etapów rozwoju cywilizacji ludzkiej i istnienie starożytnych, zaginionych kontynentów.
Warto wspomnieć, iż w latach 80-tych pojawia się również ezoteryczno-okultystyczny Zakon Złotego Brzasku, którego tradycje i praktyki wpłynęły później na zachodnie ruchy magiczno-ezoteryczne.
W roku 1891 zmarła Helena Bławatska, a kierownictwo nad Towarzystwem Teozoficznym przejęli Annie Besant i C. W. Leadbeater.
Na zachodzie zacyzna się również popularyzować joga, jednak nie trafi do mainstreamu jeszcze przez kolejne 50 lat.l
Wiek XIX kończy się jeszcze ważną publikacją – „A Dweller on Two Planets” autorstwa Fredricka Spencera Olivera. W publikacji tej, Oliver opisuje tajemne, ukryte miasto pod gurą Shasta, a także wspomina o Lemurii. Góra Shasta (Mount Shasta) w USA z czasem stała się ważnym centrum aktywności dla osób związanych ze środowiskami New Age.
Pierwsza połowa XX wieku
Tu po raz pierwszy pojawiają się postacie Alice Bailey i Krishnamurtiego. Alice Bailey była członkinią Towarzystwa Teozoficznego. Twierdziła, iż Krishnamurti, wtedy jeszcze młody hinduski chłopiec, jest mesjaszem – swoistą inkarnacją Chrystusa. Bailey ogłosiła to w 1906 roku.
Krishnamurti otwarcie zanegował swoją rolę mesjasza w roku 1926, zerwał związki z Towarzystwem Teozoficznym, założył „Zakon Gwiazdy” (który ewoluował w istniejącą do dziś „Krishnamurti Foundation of America”), skupiający się na popularyzacji mistycyzmu hinduskiego. Krishnamurti dodatkowo określił się mianem antyguru, w opozycji do coraz popularniejszych ruchów guruistycznych, działających w tym czasie w Ameryce. Niektóre źródła podają inną wersję - to Krishnamurti rozwiązał Zakon Gwiazdy i stworzył własną fundakcję.
Nieco wcześniej z Towarzystwa Teozoficznego odeszła sama Alice Bailey, by w roku 1923 założyć organizację „Arcane School”.
Na początku XX wieku, poczynając od 1901 roku, swoją działalność prowadził inny znany mistyk, Edgar Cayce. Sławę przyniosła mu nie tylko umiejętność trafnej diagnozy medycznej poprzez umiejętność jasnowidzenia, ale także wizje, a właściciwe przekazy (channelingi) nawiązujące do historii pre-starożytnej (chodzi o historię alternatywną) i słynnej Atlantydy. Założył on organizację Association for Research and Enlightenment, która istnieje do dziś. To dzięki aktywności Cayce’a, popularność mitu Atlantydy wzosła. Wpływom Cayce’a przypisuje się również trend większego zainteresowania historią alternatywną – przedstawiającą prawdopodobne wydarzenia przed okresem znanym jako starożytność.
Początek XX wieku to także inne ważne wydarzenie – rozpad okultystyczno-ezoterycznego Zakonu Złotego Brzasku. W wyniku tego rozpadu, niektórzy byli członkowie opublikowali wcześniej tajemne nauki Zakonu, a w wyniku tego do świadomości ruchów ezoterycznych coraz silniej zaczęły przenikać karty Tarota.
Przełom wieku XIX i XX to także powolny renesans run germańskich za sprawą Guido von Lista. Von List stworzy jednakże własny system magii, oparty o stworzony przez siebie nowy Futhark – Futhark Armeński. Na bazie ideologii von Lista kolejni okultyści doprowadzili do renesansu run z Futharku Starszego, niestety łącząc je z ideologią, która później dała początek ideologii faszystkowskiej i nazistowskiej. Sformowanie stowarzyszenia Thule i działalność okultystyczna partii nazistowskiej, jak również wykorzystanie praktyk związanych z runami (choć opartymi nie na tradycji, a twórczości takich postaci jak właśnie von List) doprowadziły jednak w kolejnych latach do zaprzestania praktyk runicznych.
A gdzieś w Japonii, pomiędzy 1900 a 1920 rokiem, nieznany nikomu świecki mnich buddyjski, Mikao Usui, tworzy metodę Reiki, która w nadchodzących latach stanie się jedną z najpopularniejszych metod uzdrawiania duchowego.
Ideały Nowej Ery, wprowadzane przez ruchy XIX wieku, popularyzowane były między innymi przez Towarzystwo Antropozoficzne, stworzone przez Rudolfa Steinera, byłego Teozofa, w roku 1913.
Również i XIX-wieczne Towarzystwo Teozoficzne ewoluowało. Jeden z kierowników Towarzystwa po śmierci Bławatskiej, C. W. Leadbeater założył w 1916 roku w Londynie Liberalny Kościół Katolicki. Warto wspomnieć, iż zarówno Teozofia, jak i ruchy, które z Teozofii się wywodzą – Towarzystwo Antropozoficzne czy też Arcane School, zakładają przyjście na świat po raz kolejny mesjasza – Chrystusa. W ten czy inny sposób, są więc powiązane z religią chrześcijańską, mimo iż często postulowały ideały związane z hinduizmem, czy też z buddyzmem.
W 1917 roku Elsie Wright i Frances Griffiths sfotografowały malutkie istoty, Fairies, w miejscowości Cottingley. Fotografie te były wielokrotnie badane przez parapsychologów tamtego okresu (a instytucje badające zjawiska paranormalne pod kątem naukowym już w tym okresie istniały), jednak dopiero wiele lat później wyszło na jaw oszustwo „Wróżek z Cottingley” – okazało się, iż wróżki te zostały po prostu wycięte z książeczki dla dzieci. Niemniej, fotografie zapoczątkowały większe zainteresowanie folklorem ezoterycznym, a także sam trend kontaktów z duszkami przyrody (Fairies), widoczny do dziś, niestety w bardzo zwulgaryzowanej formie.
Popularny w kręgach ezoterycznych psycholog i badacz, Carl Gustaw Jung, pisał o powolnym zbliżaniu się świata do Nowej Ery, jednakże dopiero była teozofka, Alice Bailey, po raz pierwszy użyła terminu New Age w aspekcie przejścia do astrologicznej ery Wodnika w swojej pracy, „Discipleship in the New Age”, w roku 1955.
Teraz, dzięki „wynalazkowi” miękkiej oprawy, zaczyna pojawiać się coraz więcej ezoterycznych i duchowych książek.
W roku 1921 Alfred Watkins definiuje pojęcie Ley Lines, które jednak przechodzi bez echa aż do roku 1936. Wtedy to dopiero, Dion Fortune, była członkini Zakonu Złotego Brzasku, odpowiedzialna za wprowadzenie wiedzy Zakonu w ruchy ezoteryczne, w swojej powieści „The Goat Foot God” sugeruje, że Ley Lines są ścieżkami ezoterycznymi, przecinającymi kraj (Wielką Brytanię), łączącymi święte miejsca. Teoria ta rozprzestrzeniła się później na cały świat, sugerując istnienie globalnej siatki energetycznej, łączącej miejsca mocy. Możliwe, że właśnie za sprawą Watkinsa i Fortune pojawił się trend New Age, zwracający dużą uwagę na miejsca mocy i dawne miejsca kultu. Skłaniałbym się ku twierdzeniu, iż faktycznie, Watkins i Fortune mieli swój udział w przenikaniu idei miejsc mocy i siatki energetycznej do świadomości zwykłych ludzi, jednak nurt ten został również wzmocniony przez renesans wiary pogańskiej w późniejszym okresie.
W roku 1928 pojawia się opowiadanie „Zew Cthulhu”, autorstwa H. P. Lovecrafta. Jest to jedno z jego najpopularniejszych opowiadań. Lovecraft, inspirując innych autorów i swoich czytelników, zwiększył zainteresowanie praktykami okultystycznymi wśród zwykłych ludzi, a jego wątek „Wielkich Przedwiecznych” mógł również wpłynąć na zainteresowanie historią alternatywną, a także popularnych w New Age nurtem wiary w „starożytnych astronautów”.
W roku 1930 pojawia się postać Guya Warrena Ballarda – po mistycznych doświadczeniach na wspomnianej już Mount Shasta, gdzie doświadczył wizji Saint Germaina, Ballard tworzy Fundację Saint Germain. Ballard, były członek Towarzystwa Teozoficznego, rozwija tym samym teozoficzną ideę Wniebowstąpionych Mistrzów, na pierwszym miejscu nowego panteonu stawiając dość wątpliwą postać Saint Germaina.
W 1936 Dr. Robert D. Stelle popularyzuje idee zaginionych cywilizacji, tworząc The Lemurian Fellowship. W tym samym roku George Adamski publikuje swoją książkę „Wisdom of the Masters of the Far East”, pobudzając wyobraźnię na temat mądrości dalekiego wschodu. Wracając zaś do starożytnych cywilizacji, w 1945 Ray Palmer, po otrzymaniu listów od Richarda Shavera, zawierających tajny język Atlantydy, publikuje swoje opowiadanie „Pamiętam Lemurię”.
Rok później, wspomniany już George Adamski miał obserwować dziwny obiekt na niebie, w kształcie cygara. Jednak dopiero rok później tego typu zjawisko trafiło do szerszej publiki. Stało się tak za sprawą Kennetha Arnolda, który z pokładu samolotu, którym leciał, miał obserwować oficjalnie pierwszy obiekt UFO. Z tego rozwinął się nurt ufologiczny, który do dziś wielu badaczy uznaje jako nieoddzielną część składową ideologii New Age.
W latach 40-tych Gerald Gardner, razem ze swoją żoną, tworzy pierwszy coven – Bricket Wood. Małżeństwo zaczyna popularyzować ideę Wicca. W nadchodzących latach Wicca stanie się bardzo popularna i będzie jednym z czynników, które wpłyną na odrodzenie nurtów pogańskich w drugiej połowie XX wieku.
Popularyzuje się również Joga – lecz wkrótce znowu popadnie w niełaskę.
Rok 1949 również jest znaczący dla ruchu New Age – wtedy to pojawia się pierwszy numer czasopisma Fate, wydawanego przez Raya Palmera. Czasopismo to wydawane jest do dziś. W tym samym roku George Adamski pisze opowiadanie o podróży w kosmosie „Pioneers of Space”, które później posłużyło do stworzenia publikacji „Inside The Space Ships”, rozwijając nurt obcych cywilizacji w New Age.
New Age w drugiej połowie XX wieku
W 1950 roku dr William Sadler tworzy Fundację Urantia, na podstawie nauk przekazanych ludzkości przez jednego z pacjentów Sadlera, który pełnił w tym channelingu funkcję medium. Fundacja ta opublikowała znaną do dziś pokaźnych rozmiarów księgę „Księga Urantii”. Dwa lata później, nie związany z organizacją George Van Tassel zaczyna channelingować istoty z Ashtaru. W latach 50-tych zaczął się więc bardziej „współczesny” nurt channelingowy, jednak dopiero wiele lat później spopularyzował się on w ramach New Age za sprawą channelingów Setha – o których później.
Na początku lat 50-tych, nieznana nikomu Hawayo Takata, zaczyna popularyzować ideę metody uzdrawiania Reiki. Metoda ta, wprowadzana po cichu, w ciągu kolejnych 50 lat stanie się najpopularniejszą metodą uzdrawiania na świecie.
W 1953 George Adamski kontynuował swoją popularyzację tematyki obcych cywilizacji po spotkaniu obcego z Venus w Kalifornii, publikując Flying Saucers Have Landed wspólnie z Desmondem Leslie. Nurt UFO i cywilizacji pozaziemskich zaczyna się rozwijać i do dziś przez wielu badaczy uważany jest za integralną część ogólnej ideologii New Age.
W 1954 roku John C. Lilly zbudował pierwszą Isolation Tank – kapsułę służącą do badań nad deprawacją sensoryczną. Kapsuła ta pozwoliła później rozwinąć badania w zakresie postrzegania pozazmysłowego, wpłynie w przyszłości również na badania nad zmienionymi stanami świadomości.
W 1954 pojawia się również Unarius Academy of Science, założone przez Ernesta i Ruth Normanów. Rok później George King tworzy Stowarzyszenie Aetherius, a sam King staje się głównym medium dla channelingowanych obcych spoza Ziemi. Prawdopodobnie z działalności Kinga wywodzi się nurt wiary w kosmiczne organizacje i całkiem namacalnych, nie zaś duchowym, kosmicznych mistrzów i nauczycieli.
Tymczasem termin „New Age” umacnia się poprzez kolejną publikację Alice Bailey, „Discipleship in the New Age”, a w różnych broszurach i materiałach piśmiennych pojawiają się pierwsze wzmianki o dzieciach Indygo.
W 1957 roku Tony Neate i Murry Hope zakładają The Atlanteans Society. Rok 1957 dał również początek organizacji założonej przez znanego w wielu kręgach Maharishiego Mahesha Yogi, który założył Spiritual Regeneration Movement Foundation, tworząc przy okazji znaną dziś metodę Medytacji Transcendentalnej (Transcendental Meditation). Ta forma medytacji opierającej się o praktyki hinduskie popularyzuje się dzięki zespołowi The Beatles, którego członkowie udali się do Indii na nauki do Maharishiego. Organizacja ta rozwinie się w przyszłości, tworząc szkoły i pod-organizacje o charakterze politycznym.
Lata 60-te
Druga połowa XX wieku i rewolucja kontrkulturowa to także początek bardziej widocznego ruchu New Age, który przestał być tylko mglistym pojęciem, a zaczął się mocno materializować. W latach 60-tych pojawiają się Instytut Esalen w Kalifornii, założona przez Michaela Murphy'ego i Richarda Price’a (w 1962) oraz Fundacja Findhorn (również w 1962), w Findhorn, w Szkocji. W tym ostatnim do dziś istnieje ekowioska, będąca brytyjskim centrum New Age. W tym samym roku powstaje Church of All Worlds.
Co ciekawe, to zapewne w społeczności New Age w Findhorn po raz pierwszy przypisano kolory do czakr. Warto tutaj ten temat rozwinąć. System siedmiu głównych czakr, tak popularny we współczesnych środowiskach New Age, to system stosowany w Śaktyzmie, hinduskim kulcie bogini-matki, jednym z trzech głównych nurtów hinduizmu, obok wisznuizmu i śiwaizmu. System ten został przeniesiony na grunt zachodni przez ruch Teozoficzny na przełomie XIX i XX wieku.
Oryginalnie, w systemie tym nie było kolorów przypisanych do każdej z siedmiu głównych czakr – za to przypisane były poszczególne bóstwa, dzięki czemu wyznawcy śaktyzmu mogli bezproblemowo zidentyfikować, co oznacza dana czakra.
Na półkach w 1963 pojawia się zaś książka, uważana za prawdziwy początek współczesnego nurtu publikacji channelingowanych – „Seth Material” autorstwa Jane Roberts. W tym samym roku, dzięki pulikacji „The Dawn of Magick” autorstwa Louisa Pauwelsa i Jacquesa Bergiera, pojawia się po raz pierwszy koncepcja pozaziemskiego wpływu na rozwój życia na Ziemi, która w przyszłości zostanie rozwinięta, między innymi przez Ericha von Danikena i autorów mu podobnych.
W 1966 dzięki działalności astrologa Gavina Arthura, termin „Era Wodnika” zyskuje współczesne (nam aktualne) znaczenie. W tym samym roku Jean Houston i Robert E. L. Masters publikują wyniki badań nad eksperymentami z LSD. Eksperymenty te zwiększyły zainteresowanie odmiennymi stanami świadomości.
W 1967 roku Knud Weiking kontaktuje się z „Mistrzem”, który przedstawia się imieniem Orthon. Kilka lat wcześniej, prawdopodobnie na tego samego „Mistrza” natknął się Richard Grave, a jeszcze wcześniej imieniem Orthon posługiwała się istota, spotkana w Kalifornii przez Georga Adamskiego.
W 1968 roku Carlos Castaneda publikuje „Nauki Don Juana”, dokumentując swoje nauki o szamanów amerykańskich i doświadczenia z odmiennymi stanami świadomości. W tym samym roku Erich von Daniken opublikował „Rydwany Bogów”, książkę, która na dobre rozwinęła zainteresowanie alternatywną historią i teorią prehistorycznych astronautów.
W 1969 John Michell opublikował „The View Over Atlantis”, wspierając tym samym ideę Atlantydy i alternatywnej historii.
W latach 60-tych pojawia się oficjalnie organizacja ISKCON, założona przez Swamiego Prabhupada w USA, znana dziś jako Hare Krishna. I znowu, dzięki popularyzacji ruchów hinduskich, popularyzuje się również praktyka Jogi.
Lata 70-te
W roku 1970 pojawiła się koncepcja breatharianizmu – odżywiania się światłem/oddechem, zapoczątkowana przez Wiley Brooks.
W 1970 roku Mark L. Prophet i Elizabeth Clare Prophet zakładają Montessori International, instytucję nastawioną na edukację dzieci i realizację ich potencjału. Mark L. Prophet zmarł trzy lata później i od tamtej pory jest znany jako Wniebowstąpiony Mistrz Lanello.
W latach 70-tych zaczął pojawiać się miesięcznik New Age Journal, który jeszcze bardziej spopularyzował termin „New Age”, o czym świadczy wielki skok w ilości „księgarni New Age” w USA. Te wyrastają jak grzyby po deszczu.
„Plan Światowy” zostaje zainicjowany przez ruch Maharishiego i jego Medytację Transcendentalną, a organizacja zwiększa zasięg swojej działalności.
W 1973 roku Claude Vorilhon tworzy organizację znaną jako „Międzynarodowy Ruch Raeliański”, a rok później świat New Age zyskuje nowy termin: „Earth Mysteries”, czyli koncepcję Tajemnic Ziemi – termin wprowadził nieznany autor w publikacji Whole Earth Catalogue, odnosząc się do energetyki ziemi.
W 1975 roku pojawia się nowy nurt, zapoczątkowany przez książkę „Kurs Cudów” autorstwa Helen Shucman i Williama Thetforda, nurt znany pod tym samym tytułem. W przyszłości stworzone zostaną wokół tego nurtu kursy, warsztaty i nowe techniki rozwoju wewnętrznego.
Końcówka dekady przynosi kolejny zaczątek nurtu – Starhawk publikuje „The Spiral Dance”, publikację, która rozrusza duchowe ruchy feministyczne i nurty kobiecej energii jako integralnej części świata materialnego i duchowego. Publikacja wpłynie na rozwój ruchów matriarchalnych jako opozycji do panującego w świecie patriarchatu. Również w latach 70-tych pojawia się praca Ralpha Blume'a, „The Book of Runes”, która stanie się inspiracją do odrodzenia alfabetu run, jednak tylko jako systemu wróżebnego. W późniejszych latach, runy powrócą pod opiekuńcze skrzydła ruchów Asatru oraz Heathen.
Lata 80-te
W latach 80-tych pojawia się publikacja „Out on a Limb”, swoista auto-biografia Shirley MacLaine, gdzie autorka opisuje swoje mistyczne przeżycia. Na podstawie książki stworzono później miniserial telewizyjny pod tym samym tytułem, jeszcze bardziej przyczyniając się do popularyzacji tematyki New Age. W 1980 roku pojawia się książka „Konspiracja Wodnika” autorstwa Marilyn Ferguson – książka wzmocni ideę nadchodzącej Ery Wodnika.
Fundacja Findhorn rozpoczyna realizację projektu ekowioski w Szkocji. W tym samym roku „Way of the Peaceful Warrior” autorstwa Dana Millmana trafia na rynek, wzbudzając zainteresowanie ideałami dalekiego wschodu i tworząc źródło inspiracji dla kolejnych pokoleń.
W roku 1980 po śmierci Takaty praktyka Reiki zaczyna przenikać do szpitali oraz placówek medycznych, rozbudzając dalsze zainteresowanie medycyną alternatywną.
W 1982 roku kolejna publikacja ustanawia nowy nurt w ideologii New Age. Nancy Ann Tappe publikuje swoją książkę „Understanding Your Life Through Color” – to pierwsza w historii książka, która identyfikuje pewne zachowania u dzieci i popularyzuje termin dzieci Indygo.
W latach 80-tych po raz pierwszy pojawia się postać Deepaka Chopry, który dołącza do ruchu Medytacji Transcendentalnej po spotkaniu z Maharishim. Człowiek ten stanie się autorem wielu duchowych książek w zachodnim stylu.
W 1987 roku, odbyła się po raz pierwszy wielka światowa medytacja, zorganizowana przez José Argüellesa. Co ciekawe, medytacja ta miała być uczczeniem zrównania się planet, choć faktu tego na próżno szukać w materiałach z zakresu astronomii. Arguelles jest autorem książki „Faktor Majów”. Nadmienię, iż w tym samym roku zaczął się też powolny boom na słynny rok 2012. Nie sposób jednak odmówić temu wydarzeniu wpływu na popularyzację tematyki New Age, a i samego terminu przez mass media, które zaczęły coraz chętniej stosować termin New Age do określenia alternatywnej subkultury, zajmującej się medytacją, terapiami alternatywnymi, jasnowidzeniem, itd.
W 1988 roku ruch channelingowy zyskuje kolejne materiały, kiedy Barbara Marciniak zaczyna channelingować przekazy od Plejadian.
Lata 80-te to wzrost ilości literatury i czasopism na rynkach światowych. Od lat 70-tych pojawiły się bestsellerowe publikacje takich autorów jak Linda Goodman czy Shirley MacLaine. Jane Roberts opublikowała zapisy channelingów od Setha, Helen Shucman stworzyła „Kurs Cudów”, J. Z. Knight stworzyła ruch wokół istoty znanej jako Ramtha.
W tym czasie znowu Joga popularyzuje się wśród ludzi. Tym razem jednak, po okresie 100 lat wzlotów i upadków, Joga po raz pierwszy wymyka się spod strzech New Age i trafia do mainstreamu jako praktyka fizyczno-relaksacyjna. Od tej pory Joga będzie coraz popularniejsza.
Lata 1950-1980 to początek i koniec złotej ery New Age. Pojawiają się wtedy różne idee i organizacje, pisma, ekowioski, księgarnie i sklepiki ezoteryczne – czy pokazują one zapotrzebowanie świata zachodu na duchowość, którą to cywilizacja zatraciła? Czy raczej są efektem zwykłej ludzkiej ciekawości tym, co orientalne, mistyczne? Odpowiedź na to pytanie trzeba zostawić badaczom. Dla wielu osób druga połowa XX wieku to czas „romantyczny”. Kolejna dekada i końcówka XX wieku to powolny upadek idei duchowych, a wzmocnienie idei komercjalizacji w środowiskach New Age.
Lata 90-te
W roku 1991, David Icke opublikował swoją książkę „The Truth Vibrations”. Człowiek ten wkrótce wpłynie na rozwijające się nurty „konspiracyjne”. Tego samego roku Lee Carrol oraz Jan Tober wpłyną na rozwijającą się ideę Dzieci Indygo poprzez stworzenie organizacji Kryon Light Groups. W roku 1993, James Redfield samodzielnie wydał swoją książkę, „Niebiańska przepowiednia” (również „Niebiańskie proroctwo”), całkiem popularną książkę, która zainspiruje wielu ludzi do poszukiwania własnych prawd duchowych.
W 1995 roku Deepak Chopra tworzy The Chopra Center for Well Being w Kalifornii. W roku 1995, Neale Donald Walsch publikuje zaś słynne „Rozmowy z Bogiem”, a dokładniej ich pierwszą księgę, która zmieni życie dziesiątek tysięcy czytelników.
Dwa lata później, w 1997, Fundacja Findhorn cieszy się sukcesem – we wcześniejszych latach fundacja wprowadziła wiele nowych rozwiązań ekonomicznych i duchowych, a zasługi fundacji dla świata zostają uznane przez Organizację Narodów Zjednoczonych.
Duchowa metoda uzdrawiania Reiki staje się coraz bardziej uznawana w środowiskach medycznych, dzięki wprowadzaniu tej metody do szpitali i placówek medycznych. Sprawia to, iż popularyzują się badania naukowe w kierunku medycyny energetycznej.
W 1999 roku, Carol oraz Tober publikują nową książkę: The Indigo Children: The New Kids Have Arrived”. Książka ponownie zwiększy popularność koncepcji dzieci Indygo.
Lata 90-te popularyzują również obecność wszelkiej maści jasnowidzów i wróży w telewizji i w innych kanałach mass-mediów, zaś rozwój Internetu jeszcze bardziej rozrusza komercyjny rynek duchowy. Ilość ezoterycznych stron Internetowych rośnie w niewyobrażalnym tempie.
XXI wiek – póki co...
Opinia publiczna zostaje zainspirowana przez „What The Bleep Do We Know”, film stworzony przez channelingowaną organizację Ramthy. Lecz znacznie większa ilość ludzi zostaje zainspirowana do duchowych poszukiwań w 2004 roku, kiedy film „Peaceful Warrior” (Siła spokoju), na bazie książki, trafia na ekrany. Pierwsze 10 lat tego wieku to czas, kiedy stare idee Nowej Ery zaczynają odchodzić do przeszłości, będąc zastępowane nowymi ideami i nurtami.
Wraz ze wzrostem liczby dobrych nauczycieli Jogi, Toaizmu, Buddyzmu, można w końcu uczyć się duchowych ścieżek ze źródła, a nie tylko ze zmiksowanych wynalazków Nowej Ery.
XXI wiek to również dalsza popularyzacja pop-ezoteryki za sprawą telewizyjnych show o wróżkach i duchach.
Rok 2007 przynosi kolejną „rewolucję” wraz z premierą filmu „Sekret”. Opublikowana jest również książka, wszystko autorstwa Rhondy Byrne. Niezliczone osoby zaczynają interesować się prawem przyciągania i manifestacją lepszego życia.
Podsumowanie
Pomiędzy 1995 a 2010 rokiem widzimy, jak ruch New Age ewoluuje w dwa główne nurty. Ten pierwszy to dalsza komercjalizacja ezoteryki bez duchowej wartości. Tym drugim nurtem jest Ruch Nowego Społeczeństwa, który wykorzystuje duchowe nauki i praktyki w celu popularyzacji nowych idei ekonomicznych, rozwija ekobudownictwo i nowe idee społeczne w celu realnego zmieniania świata. W pewnym sensie ruch ten nie byłby możliwy gdyby nie wcześniejsze 200 lat idei Nowej Ery.
W tym samym czasie kiedy New Age jest coraz bardziej komercjalizowane, rozwija się zainteresowanie badaniami antropologicznymi, oraz zainteresowanie w animizmie, religiach pierwotnych i poważnych tradycjach dalekiego wschodu. Ludzie zaczynają odróżniać New Age od prawdziwych ścieżek duchowych.
Duchowe programy dla światowego pokoju zainspirowane przez ruch hinduskich guru są zastępowane realnymi programami społecznymi i ekonomicznymi. Medytacja i popularyzacja Buddyzmu, niemożliwa bez New Age jak sądzę, wpływa na nowe idee ekologiczne. Uważam, że bez względu na to, czy dzieci Indygo, Wniebowstąpieni Mistrzowie i Reiki są dobre czy złe, ruch New Age w ostatnich latach realnie umożliwił wprowadzanie nie-duchowych idei i programów, które dążą do dalszego rozwijania cywilizacji.
Wybrana krótka bibliografia, źródła i materiały pomocne w opracowaniu artykułu:
Greer, J.M., The New Encyclopedia of the Occult. Llewellyn Publications. Woodbury 2009.
Hummel, R., Guru, mistrzowie, szarlatani. Fascynacje i zagrożenia. Wyd. Św. Antoniego, Wrocław 2003.
Kubiak, A.E., Jednak New Age. Warszawa 2005.
Whitworth, B., New Age Encyclopedia. A Mind, Body, Spirit Reference Guide. Wyd. New Page Books, Franklin Lakes 2003.
<!-- m --><a class="postlink" target="_blank" href="http://www.shangrala.org/father/RELIGIONS/11NewAge/Timeline-6.html">http://www.shangrala.org/father/RELIGIO ... ine-6.html</a><!-- m -->
Wojciech Usarzewicz
Re: Rys historyczny New Age - SeedCake - 22.04.2014
Nie kupuję tej historii New Age chociażby dlatego, że wiele zjawisk zostało wrzuconych do ich worka, chociaż wcale tam nie przynależą. Do tego, niestety doświadczenia i opowiadania o ludziach z nurtu New Age, pokazują obraz osób bardzo naiwnie podchodzących do duchowej rzeczywistości.
Re: Rys historyczny New Age - Elżbieta - 22.04.2014
Przydługawy tekst, mało prawdopodobne żeby ktokolwiek przeczytał. O co chodzi w Nev Age w skrócie.
Re: Rys historyczny New Age - SeedCake - 22.04.2014
Przebrnęłam przez ten tekst i nie było o tym, że wszystkie wspomniane tematy zostały przywłaszczone przez NA. Nie uznaje tego nurtu, ponieważ bierze sobie wszystko, dopasowuje według własnego widzimisie, często spłaszczając znaczenie. Często patrzą powierzchownie na pewne zjawiska, nie analizują ich, tylko biorą to co im pasuje. Jest to strasznie krzywdzące dla wielu idei. Jeszcze u nich jest nawet sympatyczna idea dzieci Indygo etc. Jest tego wszystkie bardzo dużo, stawiają na łączenie wszystkiego ze wszystkim i wychodzi z tego dziwaczna papka, która dla mnie jest niestrawna. Nie interesuje mnie powierzchowne podejście do zjawisk duchowych, a niestety, NA to propaguje i często nawet nie zdajemy sobie sprawy, że nasze aktualne podejście w kwestii duchowości, są naznaczone takim podejściem.
Re: Rys historyczny New Age - Lamed - 27.09.2014
Cytat:Wyd. Św. Antoniego..To ma być obiektywne źródło? Mam pytanie do Moderacji i userów forum. Czy Wasze poglądy są zbliżone do dogmatyki chrześcijańskiej i czy stosujecie cenzurę wobec poglądów odmiennych ? Pytam, ponieważ jako nowy user na podobnym forum spotkałem się z cenzurowaniem i prześladowaniem za inne zdanie w dyskusji niż Moderator, przeciwnik wolności wypowiedzi, New Age, Satanizmu, obrońca "ezoteryki chrześcijańskiej" i "chrześcijańskiej jogi" (cokolwiek ten oksymoron oznacza). :diablo:
Re: Rys historyczny New Age - Vitriol - 28.09.2014
Z tego co widziałem na ezoforum (i co sam zresztą sprawdziłem) sprawa rozbiła się nie tyle o poglądy ile o art 115 uo paipp.
Re: Rys historyczny New Age - Elżbieta - 28.09.2014
Tu jest forum FORUMEZO mimo to, wyjaśnijcie dokładniej o co z tym paragrafem chodziło i ogólnie o co, jak już wspominacie inne forum.
Re: Rys historyczny New Age - Vitriol - 28.09.2014
Artykuł 115 uo paipp (ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych) mówi o przywłaszczeniu albo wprowadzeniu w błąd co do autorstwa, czyli o plagiacie krótko mówiąc. W przypadku Lameda chodziło o tzw. plagiat ukryty, bo wplatał on do swoich wypowiedzi na EzoForum zdania pochodzące z różnych artykułów i wypowiedzi zamieszczonych na innych forach dyskusyjnych.
Ktoś po prostu użył Google, raportował jeden z postów i cała sprawa się wydała, co spowodowało reakcję administracji forum.