13.02.2015, 19:48
Imię:Usire [Osiris, Ozyrys, Chontamenti {Pierwszy-Z-Zachodnich}Un-nefer{Ten-Który-Jest-Piękny}]
Imię ojca: Geb
Imię matki: Nut
Rodzeństwo: Izyda, Seth, Neftyda
Żona: Izyda
Potomstwo: Horus Młodszy [pogrobowiec, matka Izyda], Anubis [matka Neftyda]
Tytuły, Funkcje i zasługi: wynalazca i patron systemu nawadniania ziemi i rolnictwa, pan i władca Krainy Umarłych {Duat}, Najwyższy Sędzia Sądu Ozyrysa.
Wygląd: Przedstawiany najczęściej pod postacią owiniętej w biały całun mumii, głowę zdobiła mu Biała Korona Dolnego Egiptu, udekorowana dodatkowo po bokach piórami Bogini Maat[tzw. Atef - w czasach późniejszych pod wpływem teologi Tebańskiej uzupełniano ją dodając u spodu skręcone rogi Barana - świętego zwierzęcia Amona Pana Wasetu].
Władzę królewską Ozyrysa symbolizowała zapleciona w warkoczyk bródka oraz insygnia - Heka i Nechacha, pierwsze to widoczne na zdjęciu berło/laska, drugie zaś, to również widoczny bicz. [Niektórzy tłumaczą ich nazwy jako: książę Wieczności, ale to baaardzo wątpliwe].
Nieukryte pod całunem części ciała boga były przedstawiane jako zielone lub [rzadziej] czarne. Wskazuje to na chtoniczny [związany z ziemią, uprawą, nawadnianiem, itp.] charakter bóstwa. Czarny kolor kojarzył się Egipcjanom z żyzną mułową glebą Czarnego Kraju[Kemet], jak nazywali swoje ziemie, a zielony z roślinnością stanowiącą podstawę ich bytu. [Inna teoria podaje, że jest to kolor ściemniałych olejków, jakimi namaszczono mumię.]
Kolumna Dżed
Przedstawienie Ozyrysa służyło za wzór posągom Królów Nowego Państwa w Świątyniach Milionów Lat w Wasecie[Tebach]. W Abydos czcono specyficzną formę Ozyrysa w postaci Dżed - Kolumny Wieczności, miała ona oczy i dłonie oraz typowe atrybuty wymienione wcześniej, a porywały ją barwne pasy - naprzemiennie żółte, niebieskie, czerwone i zielone. Na zdjęciu zastępują ją filary podpierające niebo w postaci bereł/lasek Was.
Worek na ciało
Innym ciekawym przedstawieniem Ozyrysa był Imi-ut [Ten-Który-Jest-W-Środku]. Było to nic innego jak zwieszony na tyczce za ogon worek ze skóry krowy lub pantery[ lub jak czasem się podaje - sitowia], w który Izyda i Anubis zbierali szczątki Pana Duatu rozrzucone po całym Egipcie.
Ozyrys Kiełkujący
W okresie późnym rozpowszechniło się wkładanie zmarłym do grobów tzw. Mumii Zbożowych lub form Ozyrysa Kiełkującego[Zieleniejącego]. Były to korytka z gliny lub drewna, przypominające postać Ozyrysa, wypełnione ziemią i ziarnami zbóż. Po pewnym czasie ziarna wschodziły, symbolizując zmartwychwstanie Boga, a przy okazji przypominając jego chtoniczny charakter.
Wazy Kanopskie?
W czasach grecko-rzymskich w Kanopos pod Aleksandrią, czczono dziwaczną formę Ozyrysa jako wazy z głową ozdobioną Atef. Ze względu na podobieństwo z wazami grobowymi ozdobionymi głowami synów Horusa Młodszego, pierwsi badacze Egiptu błędnie nazwali je wazami kanopskimi.[ Lub nawet urnami kanopskimi co było jawną głupotą, ponieważ Egipcjanie nie palili zmarłych].
Historia:[in progress]
1. Narodziny
Bliźnięta Geb i Nut byli dziećmi Szu i Tefnut. Gdy, jak to często się działo w wielkich rodach Kemetu, brat poślubi siostrę i legł z nią na łożu.
Czyn ten rozgniewał Zazdrosnego o piękną córkę Boga powietrza, więc rozdzielił on rodzeństwo unosząc Nut nad zrozpaczonym synem, tworząc Niebo i Ziemię. To nie był jednak koniec, bo Re bóg-słońce postanowił rzucić urok na Nut - podczas żadnego z 360 dni roku nie mogła ona urodzić dziecka, zaś rodzone nocą gwiazdy musiała pożerać o świcie[Nie zawsze miała ku temu opory].
Nad cierpiącą Boginią ulitował się Thot, dodał on do roku 5 nowych dni, co pozwoliło Nut urodzić słynną potem piątkę dzieci - Pierwszy z łona Bogini wyrwał się Seth, nie chciał on czekać na swoją kolej, po nim na świat przyszły siostry Izyda i Neftyda, następnie Horus, zwany starszym i wreszcie Ozyrys.
2. Rządy syna Ziemi i walka braci
Gdy Geb postanowił odejść zamiast najstarszemu Sethowi, oddał tron Ozyrysowi, to właśnie on przygotował Egipcjan do życia, nauczając ich nawadniania pól, uprawy roli i korzystania z plonów, jakie da im ziemia. Także on nadał ludziom prawa i ustalił zasady współżycia pomiędzy członkami społeczności. Był władcą doskonałym, bo swoje rządy oparł na zasadzie Maat - Na zasadzie Idealnej Harmonii Prawdy, Sprawiedliwości, Ładu i Porządku, stanowiącej, według późniejszych Egipcjan, niezbędny warunek wszelkiego istnienia. Jego rządy gwarantowały mieszkańcom pokój i dobrobyt, Króla kochali wszyscy... Oprócz zawistnego Setha.
Zły nienawidził Idealnego Królestwa brata, swoją urazę nosił w sercu tak długo, aż uknuł spisek. Wraz z 72 wspólnikami wyprawił ucztę na jachcie, na cześć władcy. Do miejsca, gdzie odbywało się przyjęcie wniesiono pierwszy Sarkofag. Seth obwieścił, że ten, kto zdoła zmieścić się do skrzyni otrzyma ten pięknie zdobiony podarunek. Wśród sztucznych uśmiechów i gwaru rozmów kolejni spiskowcy próbowali zmieścić się do skrzyni, w momencie gdy przyszła kolej Ozyrysa, ten położył się na dnie skrzyni, wówczas zatrzaśnięto wieko, Sarkofag zalano ołowiem, i wrzucono do rzeki.
Skrzynię z Ozyrysem odnalazła jednak Izyda, przy pomocy wiernego Anubisa, ledwo jednak uwolniono władcę Seth zaatakował i pociął ciało boga na 14 kawałków, które rozrzucił po całym Egipcie.
3. Władca Duat
Seth objął władzę po śmierci Ozyrysa. A zrozpaczona stratą męża Izyda obcięła szaty i okryła ciało żałobną szatą. Wędrowała ona wraz siostrą Neftydą i wiernym przybranej matce Anubisem przez cały kraj, poszukując szczątków męża. Węch Psiogłowego pozwolił mu zebrać 13 z 14 fragmentów ciała do worka Imi-ut. Za każdym razem gdy Anubis odnalazł jakiś fragment ciała Ozyrysa, Izyda, w miejscu gdzie spoczął, fundowała świątynie ku pamięci zmarłego bóstwa. I tak Głowa Usire upaść miała w Busiris{eg.Dżedu}, Serce w Athribis, a świątynie w Hut-nen-Nesut, Czeb-Neczer, Behedet i Jat-Wabet wykłócały się o nogi i ręce Boga. Najważniejsza ze świątyń znajdowała się w Abydos - gdzie miał znajdować się grób Ozyrysa.
Członki Boga, Anubis na własnym grzbiecie zabrał do Kaplicy sech-neczer gdzie na Alabastrowym stole poukładał je we właściwym porządku i obwiązał mocno bandażami. Wtedy też Izyda zauważyła pewien istotny szczegół - Nowo powstałej mumii brakowało członka. Wpadł on do nilu gdzie pożarły je ryby z greki zwane Lepidotus, Oxyrhynchus i Phargus. Od tej pory żaden Egipcjanin nie mógł ich jeść, by przypadkiem nie zjeść boga. Bogini zastąpiła brakujący organ repliką i umieściła go we właściwym miejscu. Wtedy połączyła członki Ozyrysa w całość:
"Powstań, odwróć się Ozyrysie, to ja Izyda przybyłam, aby cię zebrać i dać serce twemu ciału.{...} Idź i przybądź, obudź się i śpij, ponieważ ty trwasz w życiu. Podnieś się, popatrz na to, powstań{...} powstań i usiądź, zrzuć proch, który jest na tobie" -
Z Teksty Piramid, tł. M. Marciniak
Jej zaklęcia zatrzymały także proces gnicia ciała, i ożywiły boga na tyle by mógł dać Izydzie syna, by ten rządził na ziemi, ponieważ Ozyrys był martwy, choć żywy i nie mógł dalej egzystować wśród ludzi. Wielkie Kolegium Bogów postanowiło powierzyć mu władzę nad położonym na dalekim zachodzie Podziemnym Królestwem Umarłych - Duat. Tutaj już bez żadnych przeszkód Władca mógł odtworzyć swoje ziemskie królestwo w myśl Zasady Maat. Stąd też wiadomo, że życie po śmierci jest podobne do obecnego.
6.)
At hyggiandi sinni
scylit maţr hrosinn vera,
heldr getinn at geđi.
Ţa er horscr oc ţa/gull
komr heimisgarda til,
sialdan verţr víti vorom;
ţviat obrigdra vin
for maţr aldregi,
enn manvit micit.
At hyggiandi sinni
scylit maţr hrosinn vera,
heldr getinn at geđi.
Ţa er horscr oc ţa/gull
komr heimisgarda til,
sialdan verţr víti vorom;
ţviat obrigdra vin
for maţr aldregi,
enn manvit micit.